Geboren in de Groenstraat
In 1956 ben ik in de Groenstraat geboren. Ons huis was gelegen naast slagerij Oerlemans, dichtbij de Ringbaan Zuid en het Leijpark. Het pand is in 1936 in gebruik genomen en werd gehuurd van de familie Priems. Maandelijks kwam huisbazin mevrouw Cornelia (Cor) Priems de huur ophalen. We woonden met vijf personen in deze eengezinswoning (oppervlakte 111 m²), opa en oma Stofmeel-van Loon, mijn moeder Cor van Pelt-Stofmeel en vader Jan van Pelt en ik. In 1976 werd het huis door de familie Priems voor een bedrag van ƒ 50,000 verkocht en ben ik op vrij jonge leeftijd eigenaar geworden.
In mijn jeugd bestond de bestrating van de Groenstraat uit kènderköpkes (kinderhoofdjes, veldkeien voor bestrating), later kwamen er rooie stenen en weer later asfalt.
Kijkend vanuit een slaapkamerraam naar de oneven kant van de Groenstraat (datum onbekend ) © Eigen beheer.
Kijkend vanuit een slaapkamerraam naar de tuin en de Ringbaan Zuid. En wat was het wit! (datum onbekend) © Eigen beheer.
De Groenstraat is een oude straat, in het boek van Ronald Peeters De Straten van Tilburg (1987) werd de straat als volgt omschreven: "De Groenstraat wordt in 1418 al vermeld als optie groenstraet en in 1455 als die gruenstraat, de dialectische vorm gruun voor groen. Aan de Kraaivensestraat lag in 1483 ook een Groenstraat: Gruenstraet ad locum dictum dat Creijeven. Een groenstraat is een weg te midden van grasland, die over de gehele breedte, met uitzondering van het karrespoor en voetpad, met gras begroeid is. Op de kaart van D. Zijen uit 1760 is het een onbenaamde weg die loopt vanaf de Driehuise (Driehuizendijk), op het einde van de Driehuisen Dyk (Leypark) via de Sevenhoek (Sevenhoeksestraat) naar Oerle (Transvaalplein; Oerlesestraat). De Groenstraat werd voor het eerst officieel vastgesteld door de gemeenteraad op 24 november 1900, lopende Van de 'drie huizen' langs 'de Polk' over den Broekhovenschen weg tot den Nieuwen Goirle'schenweg."
Een mooie foto van het huis in de Groenstraat is te vinden bij het Regionaal Archief Tilburg. De foto dateert uit 1944, slagerij Oerlemans was nog niet gebouwd. Met de bouw van het winkel-woonhuis (en een bovenwoning) werd in 1953 gestart.
Familienamen in de Groenstraat
Op deze foto zijn een aantal buurtbewoners te zien. De foto is gemaakt voor het ouderlijk huis tijdens het 50 jarig huwelijksfeest van Adrianus Stofmeel en Francisca van Loon (1961). © Eigen beheer.
In het Tilburgs Adresboek van 1958 kom ik de volgende familienamen tegen in de Groenstraat: Becker, de Beer, van Dongen, Free, van den Heuvel, van den Hout, Hummel, Kouwenberg, Mansvelders (pliesieman ook wel wijkagent), Melief, Meulenbroeks, Oerlemans, van Pelt, Pistorius, Rombouts, van Rooij, Schreuder, Truren, Verhoof, Versantvoort, Versteden, Vriens, de Wijs.
In de straat waren toendertijd ook enkele winkels: slagerij J. Oerlemans (Groenstraat 8), bakkerij de Leijer, een kruidenierswinkel (van de familie De Bruijn-Huijbregts, was een Sperwerwinkel), schoenwinkel J. van de Laak-Emmers (nummer 71), electrowinkel Fa. Vos-Schreuder (nr. 109), een fietsenzaak (nr. 73), ijscoboer Jantje Steijlen en een sigaren- en sigarettenwinkel.
Gelezen in "van wirs kaante" (2024-nr. 2)
"van wirs kaante" is het driemaandelijks tijdschrift van de heemkundekring Amalia van Solms. Deze heemkundekring is een grensgeval, het werkgebied omvat de Nederlandse gemeente Baarle-Nassau (Baarle, Castelre, Ulicoten en Zondereigen) en het Belgische Baarle-Hertog. Het goed gevulde tijdschrift verschijnt vier keer per jaar. Meer informatie op de website Amalia van Solms.
In een artikel in "van wirs kaante" lezen we over Villa des Roses, ook wel "het kasteeltje" genoemd, gelegen aan de Pastoor de Katerstraat in Baarle Hertog. Het pand stond sinds begin 2024 te koop maar is inmiddels verkocht.
Villa des Roses werd van 1971 tot 1974 bewoond en uitgebaat door Theo Schreuder, zijn vrouw Elisabeth Reijnen en hun dochters Maaike en Els. Het gezin Schreuder-Reijnen waren hiervoor onze buren en woonde op het adres Groenstraat 14. Theo overleed in 1977, zijn vrouw Bep in 2022.
Voor vier te bouwen woningen werd op 24 oktober 1935 door de gemeente Tilburg een bouwvergunning (no. 747) verleend.
Bij het Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) onder andere deze twee foto's van de Groenstraat: woonhuizen Groenstraat 14-26 (1991) en woonhuizen Groenstraat 29 t/m 55 (1991).
De Groenstraat loopt vanaf de Ringbaan Zuid, steekt de Broekhovenseweg over, en eindigt aan het Transvaalplein (Oerle). Gerard Otten heeft vele films over Tilburg geproduceerd, een daarvan draagt als titel Broekhoven 1 en 2, en is hieronder te bekijken. Alle films van Gerard zijn te bewonderen via zijn website Bij ons in Tilburg.
De hedendaagse Groenstraat bekeken op Google Maps komende vanaf de Ringbaan Zuid.
Reacties via het contactformulier.
Stofmeel, een familie uit Duitsland
Je moet ergens starten met je stamboomverhaal, dus begin ik bij de familie van mijn moeder, zij was de eerste met wie ik contact had toen ik in 1956 te Tilburg op de wereld kwam. Mijn vader was Jan van Pelt (1909 | 1960) en mijn moeder Cor (Cornelia Maria Clasina Francisca) Stofmeel (25-09-1915 | 12-08-1996). Beide ouders zijn geboren in Tilburg en stammen uit een gewoon arbeidersgezin.
De familie Stofmeel is afkomstig uit het Duitse Linnich. Deze plaats is gelegen in Noordrijn-Westfalen, in het Kreis Düren aan de Roer. Bekende plaats in deze streek is Jülich, in het Nederlands vroeger Gulik genoemd. De naam Stofmeel wordt ook wel geschreven als Stoffmeel, Stofmeer, Steuffmeel of Steuffmehl. De eerste Stofmeel die in Tilburg arriveerde was Christian (Corstiaen) Stofmeel, geboren op 16 maart 1687 in Linnich. Hij was dragonder onder de garde van Zijne Hoogheid de Prins van Hessen Kassel op dat moment in garnizoen liggend bij Geertruidenberg. Christian huwde op 19 april 1716 in Tilburg met Joanna Bastiaan Snellaers (geboren omstreeks 1694). Het echtpaar vestigde zich in Joanna's geboortedorp Tilburg en Christian werd hier nachtroeper (klepperman) en bedelvoogd. Echt goed ging het niet met Christian, met enkele anderen heeft hij zich schuldig gemaakt aan verschillende berovingen, geweldplegingen en diefstallen. In 1727 beroofde Christian Stofmeel de uit Schotland afkomstige bedelaar Jacob Robbeson. Het was algemeen bekend dat Robbeson, die om de manier waarop hij mensen om een stuk brood vroeg de bijnaam Stuckebrood had, een rijke bedelaar was. Na zijn daad ontvluchtte Stofmeel met vrouw en kinderen Tilburg. Omdat hij gevlucht was, werd Christian pas enkele jaren later voor de feiten gearresteerd. Hij werd opgesloten in de toren van de Heikese kerk. De schepenbank van Tilburg en Goirle wezen op 28 april 1730 vonnis tegen hem. Zij oordeelden, dat Stofmeel door de "meester der scherpen gerechte met de coorde zou worden gestraft, datte de doot naer volge". Na dit vonnis werd Christian Stofmeel op 1 mei 1730 opgehangen. Beslist geen leuk einde voor mijn verre voorvader.
Met zijn vrouw Joanna ging het ook niet veel beter. Ook tegen Joanna werd 28 april 1730 door de schepenbank een veroordeling uitgesproken. Zij werd schuldig bevonden aan het verkopen van door haar man gestolen goederen en voor het uiten van dreigementen aan het adres van buurtbewoners. Voor haar aandeel werd zij veroordeeld tot verbanning uit de heerlijkheid Tilburg en Goirle. Joanna begon echter geen beter leven maar ging zwerven, zij ging op verschillende plaatsen in Staats-Brabant "schooien". Op 23 november 1735 werd Joanna Snellaers met haar 11-jarige zoon Cornelis Stofmeel (geboren 1724) gearresteerd, toen zij ondanks haar verbanning in Tilburg verbleef. Na verhoren werd Joanna op verzoek van drossaard Pieter van Hoven gedurende acht dagen opgesloten in eenzame gevangenschap. Na het uitzitten van de straf werd zij opnieuw verbannen uit de heerlijkheid. Daarnaast werd Joanna veroordeeld tot betaling van de proceskosten.
Het echtpaar Stofmeel-Snellaers kreeg waarschijnlijk 5 kinderen:
1. Joannes Stofmeel, gedoopt op 12-02-1720 te Tilburg
2. Dingena of Dymphna Stofmeel, gedoopt op 18-02-1722 te Tilburg.
3. Cornelius Stofmeel, gedoopt op 19-05-1724 te Tilburg
4. Guilielmus Stofmeel, gedoopt op 10-12-1726 te Tilburg
5. Joannes Stofmeel, gedoopt op 27-02-1729 te Tilburg.
Wanneer en waar Johanna Bastiaan Snellaers gestorven is, is mij momenteel niet bekend.
Wordt vervolgd. Reacties via het contactformulier.
Op de foto v.l.n.r. opa Stofmeel, dochter Cor Stofmeel (mijn moeder), dochter Riet Stofmeel en oma Stofmeel-Van Loon.© Eigen beheer.
Bronnen:
Brabants Dagblad: Oud-rechercheur spit door historische misdaden van Tilburg: 'Als de Heikese kerk eens kon praten...'
Cubra: De verbanning van Johanna Snellaers (pdf)
Genealogie Online: Over de familienaam » Stofmeel
Genealogie van de familie Haans: Christian (Corstiaen) Stofmeel
Regionaal Archief Tilburg: Als de Heikese kerk eens kon praten...
Regionaal Archief Tilburg: Inventaris van het archief van de schepenbank Tilburg en Goirle, 1408-1811
Om te lezen: 'Het vergieten van menschen bloet' De berechting van geweldsdelicten door de schepenbank van Tilburg in de zeventiende en achttiende eeuw
Om te lezen: 'Het slegt schuijm van vagebonderend volk'
Wie was Bart van Pelt?
Bart van Pelt heeft jaren lang een grote rol gespeeld in de Tilburgse vakbeweging. De vakbondsman wordt nog altijd herdacht door de PvdA op de Dag van de Arbeid 1 mei.
In 1996 verscheen van Ton Wagemakers in het tijdschrift Tilburg (jaargang 14 - nummer 3) een artikel over het leven van Bart van Pelt.
Een film van de PvdA Tilburg
Wie was Annekee van Gorp-Van Pelt?
Anna Cornelia werd op 13 juli 1805 geboren (gedoopt 14 juli 1805) als dochter van Waltherus van Pelt (1780-1853) en Gertrudis Kruijsen (1779-1853). Het echtpaar Van Pelt-Kruijsen woonde in de Hoeven. Anna Cornelia was 21 jaar oud toen zij op 30 april 1827 huwde met dienstknecht Bernardus van Gorp (32 jaar oud, geboren te Tilburg). Zij was op dat moment spinster van beroep. Het echtpaar Van Gorp-Van Pelt kreeg zeven kinderen, waarvan er twee op jonge leeftijd aan typhus overleden.
Bij de foto: Annekee van Gorp poseert met haar dochter in de weefkamer van haar woning aan de Reitse Hoevenstraat in verband met haar honderdste verjaardag.
Archieffoto (006963) © Regionaal Archief Tilburg
Speurtocht naar familie op internet
Een speurtocht naar families op internet levert voorlopig onderstaande resultaten op.
Familiegeschiedenis van Leo van Pelt
Genealogische site van neef Leo met onderzoek naar de familienamen van Pelt, van Iersel, Verrijt, Raaijmakers, Robben, Verhoeven, Dekkers en van Beurden.
Jeroen Verreijt (genealogie)
Genealogische site met onder meer aandacht voor de families Verrijt, Verbruggen, Verrijdt, van der Sanden, Marten, Bunnen, Verreijt en andere.
Frits van Loon (genealogie)
Site van Frits van Loon met stamboomonderzoek naar de familie van Loon (Waalwijk, Baardwijk).
Genealogie van de familie Haans: stamboom familie Buster (Tilburg)
Website van Frank Haans over de familie Haans, met aandacht voor de familie Buster welke nauw geparenteerd is aan de familie Stofmeel.
Stamboom As(s)man(n) - Ransbach(D)/H'bosch/Z'bergen
De publicatie Stamboom As(s)man(n) - Ransbach(D)/H'bosch/Z'bergen is samengesteld door Kees J.C.P.A. Goverde en bestaat uit 260 personen.
Peter Wilhelm Assmann (1911-1980) was mijn stiefvader, hij was gehuwd met Cornelia Stofmeel.
Het geheugen van de vakbeweging: Bart van Pelt (1889-1958)
Jarenlang heeft Bart van Pelt een grote rol gespeeld in de Tilburgse vakbeweging. Opgegroeid in een katholiek gezin kiest hij uiteindelijk voor de NVV-bond voor textielarbeiders. Maar behoudt lange tijd zijn katholieke geloof, totdat hij in 1918 naar aanleiding van de 'revolutiepoging van Troelstra' bij de biecht 'het schuifke' krijgt. Dik Nas verdiepte zich in zijn kleurrijke levensverhaal.
Rianne de Bresser
Facebook van nicht Rianne de Bresser-van Loon.
Stamboom van Jan van Pelt (janpjhvanpelt)
Genealogische site van met onder meer aandacht voor de families van Pelt, Stofmeel, van Loon, Verrijt, Leentjes ... (in opbouw)
Foto door NastyaSensei via Pexels.
Zijn er meer familiale sites (Van Pelt, Stofmeel, Van Loon, Verrijt(h)) op internet? Laat het me weten.