Ook Soerendonk had brouwerijen
In de Aa-kroniek, tijdschrift van Heemkundekring "De Baronie van Cranendonck" (2024 - nr.3), verscheen een artikel over café "In den Valk" in Soerendonk. Café "In den Valk" dateert oorspronkelijk van 1727. Omstreeks 1900 runde Dorus van der Sande het café, broer Andries (1835-1890, ongehuwd) had achter in de schuur een bierbrouwerij. Broer Tinus runde een kaarsenmakerij en leerlooierij. De drie broers waren de zonen van brouwer Antonius van der Sanden (1790-1857) en Maria Boelens (1790-1862). Wanneer de brouwerij precies is gestopt is onbekend.
Volgens de "Beschreeve Staat van de Meijerij" telde Soerendonk in 1794 "twee Brouwerijen en een Branderijtje, waar op Jaarlijks 3 a 4 Amen Anijs word gedistilleerd."
De "Brauereiverzeichnis Niederlande' (1997) telt in 1900 één brouwerij in het dorp, eigenaar Van der Sanden zou in 1912 de activiteiten hebben beëindigd.
De website Nederlandse Biercultuur over Bierbrouwerij Van der Sanden.
Informatie
Heemkundekring "De Baronie van Cranendonck"
Het Brabants Historisch Informatie Centrum over Soerendonk
Boek: Rond half tien
Een herenhuis aan de Dorpsstraat in Oud Gastel: 150 jaar geleden gebouwd en tot in 1999 bewoond door de familie Mastboom. Vervolgens tot in de kleinste details bewaard. Anno 2025 een uniek monument: het Mastboomhuis.
Maar een dwaaltocht in en om het huis aan de hand van ruim 150 fotopagina's raakt de essentie misschien wel het meest: magie van licht in stilte.
Aan deze uitgave werkten mee: Jeroen Grosfeld, Helma van der Holst (samenstelling) Cock Gorisse, Valentijn Carbo, Jan Verheijen, Baptist Snoek, Lauran Toorians, Klaasje Douma, Eldert De Freyn, Joss Hopstaken, Eloy Koldeweij, Pieck van Hoven, Sietze van As, Karel Leenders, Arjan Oosterhof, Ferd van Rijckevorsel, Jan Brouwers, met medewerking van Willem Thuring (auteurs) Frans Strous (fotografie) Ton Homburg, Béla Zsigmond (ontwerp).
Het boek is onder andere te koop bij Bol.com en kost € 37,50.
In 2022 was het bijzondere Mastboomhuis te zien in het KRO-NCRV programma BinnensteBuiten. De uitzending is hier terug te kijken.
De brouwerij
Petrus Mastboom (geboren in 1746) kocht op 25 mei 1774 bierbrouwerij "Het Bourgondisch Kruis". Het bedrijf stond naast het Mastboomhuis. In 1922 sloot brouwerij Bourgogne Kruis zijn deuren. De brouwactiviteiten waren al in 1920 beëindigd. Het brouwerijpand is gesloopt.
Ben je geïntersseerd in meer informatie over de familie Mastboom en de brouwerij dan kun je terecht bij de Heemkundekring "Het Land van Gastel". Vooral de jaarboeken 1996 (uitgebreide genealogie van de familie) en 2018 (3 Kruiken en 1 fles of de brouwers van de familie Mastboom) zijn interessant.
Op de website Nederlandse Biercultuur.nl meer informatie over Het Bourgondische Kruis.
Rond half tien.
Verhalen van 150 jaar Mastboomhuis.
ISBN: 9789082532425.
Pagina's: 288.
Publicatiedatum: 2024.
Prijs: € 37,50.
Adres
Mastboomhuis
(Bezoekadres) Dorpsstraat 42
4751 AM Oud Gastel
(Postadres) Postbus 50
4850 AB Ulvenhout
mastboomhuis.nl
Bottelarij en limonadefabriek van Rombouts in Middelbeers
Wist u dat aan de Doornboomstraat 5 in Middelbeers sinds half oktober wordt opgegraven door Aeres Milieu? Op deze plek stond de bottelarij en limonadefabriek van Rombouts en daarvoor was het een herberg met brouwerij. De oudste bekende vermelding is van 1717.
Website Aeres Milieu: Archeologische opgraving in Middelbeers
Gelezen in de Nieuwsbrief van Heemkundekring De Heerlijkheid Oirschot (december 2024).
Doornboomstraat 5, Middelbeers - Bottelarij en limonadefabriek van Rombouts (Foto / datum onbekend © Archief Brabantsbier).Museumbrouwerij breidt uit middels overname brouwerswoning
Stichting Museumbrouwerij De Roos in Hilvarenbeek heeft als doel de faciliteiten van De Roos en daarmee ons cultureel erfgoed veilig te stellen voor de komende generaties. Om deze ambitie te verwezenlijken, is de overname van de originele brouwerswoning aan de Vrijthof 20 noodzakelijk om uitbreiding mogelijk te maken.
Momenteel is het museum te klein en slecht bereikbaar voor ouderen en minder valide bezoekers. Bovendien heeft De Roos behoefte aan uitbreiding en modernisering van de brouwerij, evenals aan verbetering van de bezoekerservaring in het museum en het proeflokaal. Om deze ambitie te verwezenlijken, zijn er grootse toekomstplannen waarvoor financiële steun nodig is.
De brouwerswoning van Brouwerij de Roos in Hilvarenbeek (foto genomen op 24-10-2023).© Eigen beheer.
Het hele artikel lees je in De Hilverbode van woensdag 28 augustus 2024.
Foto in Stadsnieuws
In 2022 verhuisde ik van het Belgische Genk terug naar Tilburg. Een verhuizing vergt nogal wat in- en uitpakwerk, zeker wanneer je een groot aantal boeken in bezit hebt. De meeste verhuisdozen zijn inmiddels leeggemaakt, drie stuks staan nog steeds vol op mijn werkkamer. Daarin dossiermappen met artikelen over het brouwerijverleden van Noord-Brabant. Een deel van dit dossier is inmiddels gedigitaliseerd, de inhoud van deze dozen dus nog niet. Aangezien ik nog altijd geïnteresseerd ben in biergeschiedenis mag er niets weggegooid worden. Gelukkig maar! In een van de dozen zit het dossier Tilburg met daarin onder andere 3 foto's van de voormalige brouwerij achter het pand Wilhelminapark 122. Ik heb de foto's naar Theo van Etten gestuurd, auteur van het boek 'Bier van eigen boden' (zie hieronder). De foto's konden helaas niet meer geplaatst worden want het boek was al naar de drukker. Ik weet helaas geen exacte datum van de foto's, in ieder geval dateren ze van vóór 2000 en ze zijn op papier. Je ziet de foto's onderaan dit artikel, eigenlijk zijn ze lelijk. Het brouwerijpand is inmiddels afgebroken, een sloopdatum is mij onbekend. Theo publiceerde op zaterdag 7 oktober 2023 een foto in Stadsnieuws, met een interessant stukje tekst daarbij (het artikel is hier te lezen).
Een kleine correctie op het artikel, de website Brabantsbier.eu is inmiddels verhuisd naar het "internetarchief van niet meer actieve sites". De website is nog altijd te bezoeken maar word sinds april 2023 niet meer geüpdatet, url: brabantsbier.deds.nl.
Wil je meer over de actuele Nederlandse biersituatie lezen bezoek dan de website www.nederlandsebiercultuur.nl en voor Noord-Brabant klik je op deze link Nederlandsebiercultuur.nl » Brouwerijen » Provincie Noord-Brabant.
Het boek 'Bier van eigen boden' is te bestellen via de website van Theo van Etten. Het is tevens te koop bij boekhandel Gianotten Mutsaers en in de winkel van de Tilburgse Abdij Koninghoeven. De prijs is € 27,50.
Bovenste foto: het woonhuis op het adres Wilhelminapark 122, dit is nog steeds aanwezig. Middelste en onderste foto: de voormalige brouwerij De Halve Maan, later een depot van de Bredase brouwerij de 3 Hoefijzers. Het gebouw bevond zich achter het pand Wilhelminapark 122. De foto's dateren van vóór 2000. © Eigen beheer.Bier van eigen bodem – 4500 jaar Tilburgse brouwerijgeschiedenis
Dit boek gaat over de geschiedenis van de Tilburgse brouwnijverheid. Een verhaal over brouwende vrouwen, herbergiers, paters en hippe craft brouwers. Over gruit-, hop en en Beiersch bier. Over kneuterige brouwerijtjes en professionele ondernemingen. Ondanks de vele hoogte- en dieptepunten vonden veel Tilburgse bierbrouwers zich steeds opnieuw uit.
Inhoud
Het boek telt 250 pagina's en honderd full color afbeeldingen. Speciaal voor dit boek ontwierp Barbara van Dorst een aantal illustraties en maakte Alessandra Mignardi nieuwe foto's.
Centraal in het verhaal staat de ontwikkeling van de Tilburgse brouwnijverheid. Tilburgse bierbrouwers van nu krijgen speciale aandacht in uitgelichte hoofdstukken.Daarnaast bevat het boek contextuele artikelen, onder andere over het brouwproces in vroege tijden, de rol van vrouwen in de brouwerij en over accijns. Ook beantwoordt de schrijver de vraag waarom vroeger zoveel meer bier werd gedronken dan nu. Dat zou je weleens kunnen verrassen!
Boek bestellen
Het boek 'Bier van eigen boden' (formaat 260 x 193 mm) kost € 27,50. Het is verkrijgbaar bij een aantal Tilburgse boekwinkels.
Bron van bovenstaande tekst is Stadsnieuws van zaterdag 16 september en daar kun je tevens het volledige artikel lezen (pagina 18, 19 en 20).
Briefhoofd Bierbrouwerij & Mouterij "De Schaapskooi", daterend uit 1894. © Eigen beheer.Uit de ouwe bierkrat (2)
Nieuwbouw "De Schaapskooi" van start
Eind vorig jaar is begonnen met de start van een nieuwe brouwerij op het terrein van de Paters Trappisten in Berkel-Enschot. Het oude opslaggebouw moet plaatsmaken voor een modern brouwhuis. Het oude brouwhuis zal echter niet gesloopt worden.
Wanneer eind 1989 het eerste bier uit de nieuwe ketels komt, zal de oude brouwerij omgebouwd worden tot een fraai museum. Tussen het oude en nieuwe brouwhuis zal een glaswand worden geplaatst, zodat museumbezoekers een kijkje kunnen nemen in de nieuwe brouwerij. De brouwerij krijgt drie roestvrijstalen ketels, te weten de beslagkuip, klaringskuip en de brouwketel, deze heeft een capaciteit van 140 hectoliter.
Ook zal in de nieuwe brouwerij de computer worden ingevoerd, het systeem wordt echter niet geheel geaoutomatiseerd, de paters willen altijd op handbediening kunnen blijven teruggrijpen.
Het museum zal alleen op afspraak te bezichtigen zijn. We blijven de verbouwing volgen.
Gelezen in Pint Regio Midden-Brabant Nieuwsbrief No. 3 (februari 1989). En dat is oud.
Het nieuwe brouwhuis van het Trappistenklooster is uiteindelijk op dinsdag 26 juni 1990 geopend. Uitbreiding was nodig om aan de groeiende vraag naar Trappistenbieren te kunnen voldoen.
Wil je meer lezen over de geschiedenis van het Trappistenklooster, kijk dan op de website 140 jaar Koningshoeven.
De brouwketels staan en hangen klaar om binnengetakeld te worden. © Eigen beheer.
Interieur van het oude brouwhuis.. © Eigen beheer.Aantal bierbrouwerijen in Noord-Brabant en Nederland
Volgens de website Nederlandse Biercultuur telt Nederland op 21 februari 2025 896 actieve bierproducenten (brouwerijverhuurders, brouwerijhuurders en workshopbrouwerijen). Noord-Brabant is koploper, de provincie bezit het grootste aantal brouwerijen, maar liefst 205.
Tilburgse brouwerijen in
Met dank aan Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur.
1. Bierbrouwerij de Koningshoeven - La Trappe Trappist
Eindhovenseweg 3, 5056 RP Berkel-Enschot
Opgericht in 1884
140.latrappe.nl
nl.latrappetrappist.com
www.kloosterwinkelonline.nl
www.koningshoeven.nl
www.trappistenkaas.nl
info@latrappe.nl
Dit is een brouwerij met eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
2. Brouwerij De Blauwe IJsbeer
Goirkekanaaldijk 211-23, 5048 AA Tilburg
Opgericht in 2012 in Nieuwpoort (Zuid-Holland)
www.brouwerijdeblauweijsbeer.nl
info@brouwerijdeblauweijsbeer.nl
Dit is een brouwerijhuurder en heeft geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
3. Torens Tilburg
Piushaven 22, 5017 AN Tilburg
Opgericht in 2014
www.torenstilburg.nl
info@torenstilburg.nl
Dit is een brouwerij met eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
4. LOC Brewery
Burgemeester Brokxlaan 8 84 (Gebouw 84), 5041 SJ Tilburg
Opgericht in 2015
www.loc-brewery.com
Dit is een brouwerij met eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
5. Stadsbrouwerij Tilburg
Noordhoekring 75, 5038 GC Tilburg
Opgericht in 2017
stadsbrouwerijtilburg.nl
stadsbrouwerijtilburg.nl/winkel
Dit is een brouwerij met eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
6. Brouwerij Dompel
Aphroditestraat 37, 5047 TW Tilburg
Opgericht in 2020
www.dompel.beer
www.dompel.beer/shop
info@dompel.beer
Dit is een brouwerij met eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
7. Fredslaw
Tilburg
Opgericht in 2020
fredslaw.nl
fred@fredslaw.nl
Dit is een brouwerijhuurder en heeft geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
8. De Kneiter
Naardenstraat 9, 5045 MJ Tilburg
Opgericht in 2020
kneiter.net
sales@kneiter.net
Dit is een brouwerijhuurder en heeft geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
9. Uit de kelders van Udenhout
Udenhout
Opgericht in 2020
www.uitdekeldersvan.nl
info@uitdekeldersvan.nl
Dit is een brouwerijhuurder en heeft geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
Gesloten Tilburgse brouwerijen.
► KraftBier (KraftBier op 9 mei 2023 gestopt)
Kapitein Hatterasstraat, Tilburg
Opgericht in 2015
kraftbier.nl
Dit was een brouwerijhuurder en had geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
© Logo van KraftBier.
► Gebroeders Hop (Gebroeders Hop is in 2023 gestopt)
Dieze, Tilburg
Opgericht in 2016
www.gebroedershop.nl
Dit was brouwerijhuurder en had geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
© Logo van Gebroeders Hop.
► Brouwerij 'T MAG ('T MAG is met ingang van september 2023 gestopt)
Le Sage ten Broekstraat, Tilburg
Opgericht in 2018
facebook.com/BrouwerijTMAG
Dit was een brouwerijhuurder en had geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
© Glas met logo van 'T MAG.
► Stadsbrouwerij 013 (Stadsbrouwerij 013 is met ingang van 23 oktober 2023 gestopt)
Piushaven 1, 5017 AN Tilburg
Opgericht in 2018
lighttownbrewers.com/stadsbrouwerij-013
Dit was een brouwerij met eigen brouwketels
De bieren van Stadsbrouwerij 013 worden nu gebrouwen bij Lighttown Brewers in Eindhoven (Dirk Boutslaan 28, 5613 LH Eindhoven).
De voormalige Stadsbrouwerij 013 heeft een doorstart gemaakt als ProefLokaal 013 (Piushaven 1, 5017 AN Tilburg).
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
© Logo van Stadsbrouwerij 013.
► Brouwerij De Halve Ton (Brouwerij De Halve Ton is in 2023 gestopt)
Akkerstraat, Tilburg
Opgericht in 2019
www.brouwerijdehalveton.nl
Dit was een brouwerijhuurder en had geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
© Logo van Brouwerij De Halve Ton.
► Howdo Beer (Howdo Beer is in 2023 gestopt)
Piushaven, Tilburg
Opgericht in 2021
howdo.nl
Dit was een brouwerijhuurder en had geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
© Logo van Howdo Beer.
► Brouwerij Momentum (Brouwerij Momentum is in 2022 gestopt)
Tilburg
Opgericht in 2022
Dit was een brouwerijhuurder en had geen eigen brouwketels
Zie ook nederlandsebiercultuur.nl
De gemeente Tilburg telt momenteel 9 brouwerijen.
Enkele Tilburgse bierlinks
Bedrijfsboek Tilburg » Brouwerijhistorie Tilburg
De Bierbrigadier » Nieuwlandstraat 31, Tilburg
Biercafé Kandinsky » Telegraafstraat 58, Tilburg
Café Burgemeester Jansen » Piushaven 22, Tilburg
Café de Troubadour » Capucijnenstraat 54, Tilburg
Café Zomerlust » Oisterwijksebaan 15, Tilburg.
Hobbybrouwen.nl » Hobbybrouwen.nl is een initiatief van Jacques Bertens. Hij begon op 10 oktober 1980 met het zelfbrouwen van bier. Daarvoor was Jacques al een aantal jaren geïnteresseerd in de smaak van bier.
Pint Noord-Brabant » PINT Noord-Brabant is opgericht in 1988, de 'oudste' regio van PINT.
De Roerstok » "De Roerstok" is een vereniging van amateur bierbrouwers met Tilburg als thuisbasis, maar met leden uit het hele land (en buitenland).
Stichting Erfgoed Nederlandse Biercultuur » Het doel van deze Stichting is om het erfgoed van de Nederlandse biercultuur te beschrijven, te behouden en te promoten.
"Over bier en de Kunstmatige Spijsvertering". Een Proefschrift van Clemens Maria Soer verschenen in 1887, hij was Arts te Tilburg. Het proefschrift is te lezen via Utrecht University.
Literatuur betreffende bier en brouwerijen in de Nederlandse provincie Noord-Brabant » (pdf-bestand van 42 A4 pagina's, bijgewerkt op 20 februari 2025)